2000 jaar geschiedenis

Afb. 14: Het Onze Lieve Vrouweplein in kerstsfeer anno 2014

Het huidige toeristische OLV-plein met zijn terrassen, parasols en vrolijkheid kent meerdere gedaanten. Want zo vrolijk en uitnodigend als nu, is het pas zo’n 40 jaar. 


Afb. 15: De huidige terrassen waren in de jaren zeventig nog parkeerplaats

In de jaren zeventig was het plein een grindvlakte, waar het vol stond met geparkeerde auto’s, de stadsbus reed nog langs en het bord “doorgaand verkeer” op een oude foto duidt op een drukke verkeerscirculatie.


Afb. 16: In 1970 was het plein nog een mooi perkje zonder auto’s


Enkele jaren daarvoor was het plein nog een mooi aangelegd perkje en waren de straten fris gepoetst.



Afb. 17: Het Onze Lieve Vrouweplein in 1917

Aan het begin van de twintigste eeuw was het plein keurig schoon en leek het wel buiten gebruik gesteld. Auto’s waren er nog nauwelijks in de stad, alleen voor vrachtvervoer. Mensen verplaatsten zich per gas-tram, per fiets, met paard en wagen, maar vooral te voet.



Afb. 18: Het ommuurde voormalige kerkhof met affuiten (kanon-onderstellen) rond 1740

In 1740, kort voor de Franse tijd (1795-1815) waren er militaire objecten te zien op het voormalige kerkhof: een serie affuiten (onderstellen voor kanonnen). Op een enkele tekening staat zelfs militair geschut. Toen was de ruimte dus niet meer als kerkhof in gebruik. Tot kort voor die tijd wel. 

Afb. 19: Het kerkhof zoals aangetekend op minuuttekening uit 1749

De geschiedenis van eerdere eeuwen vinden we vooral achter de kerk terug. Die geschiedenis gaat 5 meter diep de grond in, tot het begin van onze jaartelling. Hier liep destijds een brede Romeinse weg, die aansloot op een brug over de Maas. De nederzetting die langs de weg lag, ligt nu onder het Stokstraatkwartier. Maar anno 2022 zijn er vooral terrassen. In de winter zijn er ook tal van andere activiteiten. 

Zo zijn er tijdens carnaval geen terrassen te vinden op het plein en staat het overdag en zeker ’s avonds vol met verklede mensen. ‘Zaate hermeniekes’ (carnavalsorkestjes) trekken langs of spelen een muziekje voor de deur van de Merodekapel. Naar binnen gaan ze niet, dat zou niet passend gevonden worden. Maar buiten op straat een aubade brengen aan het beeld van Maria, Sterre der Zee, wordt zeker op prijs gesteld. 

Fig. 20: Hermenieke “Veur de Bok zun Kloete” plays a carnival song during carnival 2022

Referentie:

Ubachs, P.J.H., & I.M.H. Evers, Historische Encyclopedie Maastricht, Zutphen 2005.